*** Lars Tobiasson-Svartman is als officier bij de Zweedse marine verantwoordelijk voor het opmeten van de diepten van de vaarwateren. Door zijn aangeboren talent kan hij afstanden exact inschatten. Lengtes, dieptes, hoogtes ... weet hij probleemloos te bepalen. Meer zelfs, hij dénkt voortdurend in afstanden: “dat voorwerp ligt zo ver van me af; die persoon staat zo dicht bij mij”. Met zijn peillood als belangrijkste instrument monstert hij aan op een schip dat er speciaal wordt op uitgestuurd om op de zeekaarten snellere vaarwateren uit te tekenen door het opmeten van de diepten en ondiepten voor de Zweedse kust. Wereldoorlog I is zopas losgebarsten en de Zweedse marine wil haar oorlogsbodems desgevallend sneller (en vooral langs voor de vijand ongekende vaarwateren) de havens kunnen binnenloodsen. Dit moet mogelijk worden dankzij de geheime opdracht voor Lars Tobiasson-Svartman. Zelfs zijn vrouw, Kristina Tacker, mag hiervan niets weten. Hij schrijft haar wel brieven. Dit doet hij niet alleen van op een afstand, maar ook inhoudelijk behoudt hij een grote afstand. De kloof die hij ontdekt tussen hem en zijn vrouw zal tijdens zijn missie uitgroeien tot een gapend gat waarin zijn huwelijk uiteindelijk te pletter zal storten. Het hele verhaal lang streeft hij afstanden na in plaats van nabijheid te zoeken. Hij kent alle dieptes van de Zweedse wateren uit het hoofd, maar slaagt er niet in zijn eigen diepte te peilen. Zijn ziekelijke neiging om steeds weer leugens te vertellen, maakt zijn vrouw waanzinnig en drijft hemzelf naar de totale ondergang. Diepte is een schitterend verhaal dat begint als een eerbeton aan een groot zeemeter. Het ontzag voor deze marine-ingenieur stijgt aanvankelijk per gelezen bladzijde. Maar elke mens heeft verschillende gedaantes. Zo ook Lars Tobiasson-Svartman. Naarmate het verhaal zich ontwikkelt, leert de lezer hem ook kennen als ziekelijke leugenaar. Gelijklopend met deze aan het licht komende waarheid, wordt het hoofpersonage in het verhaal ook vergezeld door de dood: een dode Duitse marinier wordt opgevist, de bootsman van het schip sterft aan een ziekte, de kapitein valt dood neer op het dek. Van lieverlede wordt Lars eigen aandeel in dood zelfs groter: hij vermoordt eigenhandig een Duits deserteur, zijn dochtertje overlijdt mede door zijn afwezigheid en uiteindelijk slaat hij de hand aan zichzelf. Een neergangsverhaal van het zuiverste allooi. Beklemmend, bevreemdend, beangstigend, maar bovenal: meesterlijk! |